Basjkiers Ruiterbeeld 1813-1814 aan de IJssel Gepubliceerd op: 9 september 2017 Bekijk de video Twee eeuwen geleden bevrijdden de geallieerde Russische en Pruisische troepen Nederland van het Napoleontische juk. De Franse bezetter bleek niet opgewassen tegen de snelle en wendbare kozakkeneenheden, die Tsaar Alexander I in de strijd bracht. Daarbij was ook een kleurrijk kozakkenregiment uit Basjkortostan: geharde, boogschietende steppenruiters met lange lansen en een karwats, die uit de voet van de Oeral afkomstig waren. Basjkieren in Wijhe en schipbrug over de IJssel In november 1813 sloeg het 1e Regiment Basjkieren zijn bivak op in Wijhe. De stoutmoedige Russische commandant, Gen. Alexander von Benckendorff (1783-1844), gaf opdracht een schipbrug over de IJssel te leggen. Door de bocht in de IJssel bij Fortmond, is dit een ideale plek. De schipbrug, die de Basjkieren bij het Kozakkenkrib over de IJssel hebben gelegd – vlakbij het huidige Kozakkenveer – en oorspronkelijk bedoeld was voor de omsingeling van Deventer, heeft 2,5 maand stand gehouden: duizenden geallieerde militairen en terugkerende gedeserteerde Nederlandse dienstplichtigen uit het Franse leger hebben er van gebruik gemaakt. Benckendorff wist langs de Franse linies Amsterdam te bereiken, waardoor een strategische ommekeer werd bereikt, die significant is geweest voor het ontstaan van onze huidige constitutionele monarchie. De Basjkierse ruiters behoorden bij de eerste troepen die voor de Muiderpoort stonden. ‘1813: Nederland door de Russen bevrijd’ In het kader van de viering van Tweehonderd Jaar Koninkrijk en het Nederlands-Russische Vriendschapsjaar 2013 heeft in Museum Geelvinck (toen nog in het Geelvinck Hinlopen Huis in Amsterdam) de tentoonstelling “1813: Nederland door de Russen bevrijd” plaatsgevonden. Als uitvloeisel van deze tentoonstelling, die in het bijzijn van de bestuursvoorzitter van Stadsdeel Amsterdam Centrum (Boudewijn Oranje) en de burgemeester (Inez Pijnenburg) en wethouder van Heerde werd geopend door de Minister van Cultuur van Basjkortostan (Dr. Valentina Latypova), is het inititief ontstaan voor twee kunstwerken: één in Wijhe op de plek van het bivak van het 1e Regiment Basjkieren en één in Veessen bij de rivierhaven, vlakbij de plek waar de schipbrug heeft gelegen. In maart 2014 reisden wij, samen met het Hexagon Ensemble, naar Oefa, de hoofdstad van Basjkortostan en in juli 2014 vond een tegenbezoek plaats van een Basjkierse delegatie, die is ontvangen door de burgemeesters van Heerde (Inez Pijnenburg) en Olst-Wijhe (Ton Strien). Daarbij heeft de delegatie ook de Kozakkenkrib (het aanlandingspunt van de schipbrug) bezocht. zie nieuwsblog van 7 juli 2014 Twee kunstwerken aan de IJssel De beide kunstwerken worden vervaardigd door de Russische, in Nederland wonende beeldhouwer Alexander Taratynov. Een levensgroot ruiterbeeld bij de geheel gerenoveerde haven van Veessen zal een blijvende herinnering vormen aan deze geschiedenis. Inmiddels is het ruiterbeeld op de sokkel geplaatst. Het kunstwerk wordt op 11 januari 2018 onthuld en dit vormt tevens de start van het Basjkortostan-Nederland Festival 2017-2018. Dit project, bestaande uit twee beelden – één in Veessen en één in Wijhe – wordt mede mogelijk gemaakt door de gemeentes Heerde en Olst-Wijhe, alsmede het Prins Bernhard Cultuurfonds (Gelderland en Overijssel), alsook diverse lokale organisaties, waaronder Museum Wijhe, de Heerder Historische Vereniging, WijzijnHeerde, Gastvrij Wijhe, Stichting Kozakkenveer en andere. Wij zijn dankbaar voor de steun van de Russische Ambassade te Den Haag en de Autonome Republiek Basjkortostan. De organisatie van het Basjkortostan-Nederland Festival 2017-2018 is in handen van Stichting Art Connects People in Muiden. Optreden Zaman met een hommage aan het ruiterbeeld Persbericht Gemeentes Heerde en Olst-Wijhe Read Pressrelease English Informatie over de tentoonstelling “1813: Nederland door de Russen bevrijd!” //www.geelvinck.nl/kozakken-trekken-geelvinck-binnen/ //www.geelvinck.nl/de-kozakken-zijn-vertrokken/ //www.geelvinck.nl/2-december-1813-een-rus-op-het-bordes/ //www.geelvinck.nl/december-1813-kozakken-in-den-haag/ //www.geelvinck.nl/november-1813-dag-tot-dag/ Information over de tentoonstelling in Museum Wijhe