Winterreise door Sytse Buwalda op 20 maart wegens ziekte uitgesteld! Nieuwe datum volgt.

Tot ons aller teleurstelling, en zeker die van Sytse Buwalda en Steven Faber, moet het geplande extra concert van 20 maart worden uitgesteld..

Sytse is opnieuw door griep geveld en kan nog geen nieuwe datum aangeven. Zodra die bekend is, zetten wij die op de website en vermelden het in een extra Nieuwsbrief.

Wij hopen dat Sytse nog vóór de zomer dit inhaal-concert kan geven en houden u op de hoogte. Uw aangeschafte kaartje blijft geldig, dus (de print) goed bewaren!

Mocht u nu toch besluiten dat u van de nieuwe gelegenheid geen gebruikt wilt maken, kunt u het betaalde bedrag teruggestort krijgen.
Vermeld u dan het bedrag, uw naam en uw bankrekeningnummer met IBAN. mailadres: info@geelvinck.nl

Wij verwachten dat het nieuwe concert even ontroerend zal zijn als dat van 13 maart. Het werd prachtig uitgevoerd door Sytse, ook al stond hij met koorts te zingen, en invoelend begeleid door Steven Faber op de tafelpiano van Prinses Sofie (1833).

Er zijn inmiddels twee recensies verschenen, die wij graag met u delen:

 

Twee recensies

Annelies Rhebergen schrijft op 17 maart:

“Die Winterreise”-  Schubert,  Geelvinck Muziek Museum Zutphen.
Groot succes voor een uitgestelde Winterreise door Sytse Buwalda en Steven Faber.

In januari jongstleden zou Sytse Buwalda, een begrip in Nederland en daar buiten Der Winterreise vertolken in ons muziekmuseum, begeleid door Steven Faber. Zoals je dat in januari kan verwachten werd Sytse helaas door griep geveld en moest het concert uitstellen. Inmiddels waren er al zoveel kaarten verkocht dat er een flinke wachtlijst ontstond,  dus kon een  2^evoorstelling niet uitblijven. Op  woensdagavond 13 maart konden we alsnog naar Die Winterreise luisteren.

Sytse Buwalda is een begrip in Nederland en daarbuiten.  Al meer dan vijfentwintig jaar is hij wereldwijd een veelgevraagde solist en heeft hij het genoegen om op bijzondere podia met diverse muzikale grootheden te mogen werken.

Steven Faber is hoofddocent piano aan het ArtEZ conservatorium  in Zwolle en specialist in liedbegeleiding. Naast concerten met instrumentale ensembles verzorgt hij vooral recitals met zangers.

Schuberts Winterreise door Sytse en Steven uitgevoerd en gehoord is een heel verrassende ervaring. Zelden hoort men Die Winterreise van Schubert uitgevoerd door een countertenor. De stem en expressiemogelijkheden van Sytse Buwalda maakte dit echter tot een bijzondere gebeurtenis. Pianist Steven Faber wist hem heel subtiel te begeleiden. De boog tussen de 24 liederen uit Der Winterreise wisten ze samen zo goed te spannen, dat het publiek ademloos luisterde.

Bijzonder sympathiek is dat Sytse het publiek een van zijn CD’s schonk, als cadeautje voor het ongemak van een uitgesteld concert.

Tot onze grote verrassing kozen Steven en Sytse voor de tafelpiano van Prinses Sophie.  Wij vinden het leuk om u het een en ander te vertellen over deze tafelpiano.

 

De tafelpiano van Prinses Sophie:

In 1833 kreeg Willem II, toen nog kroonprins, een tafelpiano voor zijn dochter Sophie. De bouwer was de piepjonge Petrus de Ruijter (23) in Breda, die het jaar ervoor de eerste en enige pianofabriek in Zuid Nederland had opgericht. Zijn verering voor Willem II kwam tot uiting in de rijkelijk versierde klankkast, ingelegd met koper en parelmoer, met een rokende granaat, kanonslopen en kogels. Willem II was opperbevelhebber van het Corps Grenadiers, die als symbool een rokende granaat hadden.

Willem II en zijn kinderen verbleven in die jaren in Tilburg en het was daar dat de negen jarige Sophie in juni 1833 aan haar moeder Anna Paulowna schreef dat zij van haar vader een piano uit Breda had gekregen en dat ze iedere dag oefende. Sophie’s muzikale belangstelling is gebleven – als zij later getrouwd is met de groothertog van Saksen-Weimar-Eisenach, krijgt zij les van Franz Liszt.

De tafelpiano is 185 jaar onopgemerkt in Tilburg gebleven, waarvan 45 jaar in particulier bezit, totdat Louise van Hasselt de herkomst ontdekte. Nu is de tafelpiano in bezit van het Geelvinck Muziek Museum in Zutphen.

Na dit uitstapje om u te informeren over dit instrument kunnen we zeggen dat het een uitstekende keuze was om juist voor deze tafelpiano te kiezen voor de liedbegeleiding. .  Het bouwjaar van de tafelpiano is 1833, maar een paar jaar later dan Schuberts sterfjaar 1828. De subtiele, lieve, warme klank kwam zeer tot zijn recht en matchte wonderwel mooi met de stem van Sytse. Ook grote complimenten voor Steven Faber, een eerste klas liedbegeleider die naar het liet aanzien met gemak zijn plaats wist te vinden in dit samenspel van zang en tafelpiano.

Wat mij persoonlijk trof was de stilte en grote aandacht die er was onder het publiek, waardoor je de muziek als het ware vanuit een andere dimensie kon horen aankomen, waarna het door de musici klonk en weer wegstierf naar hogere sferen. Woord en muziek zie ik als twee hoge geestesgoeden, ze moeten iedere keer opnieuw ontstaan. Hoe dat gebeurt heeft zeker te maken met hoe het publiek luistert, maar ook hoe de musici omgaan met de boog van de liederen vanaf het eerste naar het vierentwintigste lied. Steven en Sytse wisten de stilte af te dwingen door hun intense samenspel. Vanuit die stilte ontstond er iets ‘hogers, wezenlijks’, dat door de muziek heen klonk. Iemand uit het publiek vertelde mij na afloop dat het voor haar zo was alsof de muziek van een andere planeet kwam, zo wezenlijk kwamen de klanken ook bij haar binnen.

Over Schubert’s Winterreise is veel geschreven.  Vele analyses zijn er gemaakt. De teksten zijn alle geschreven door de dichter Wilhelm Müller, die  beïnvloed werd door Novalis, een grote Duitse dichter en filosoof.  Franz Schubert werd direkt aangesproken door de gedichten en hij zette ze op muziek in het jaar van de dood van Wilhelm Müller, nota bene een jaar voor zijn eigen dood.

De eerste twaalf gedichten zette hij in februari 1827 op muziek. Waarschijnlijk trof Schubert in de late zomer van 1827 de andere twaalf gedichten aan, die hij in oktober van dat jaar componeerde en zo ontstond de gehele Winterreise. De toonzetting van de liederen laten vooral een mineurstemming horen, waardoor ze diep binnenkomen bij de luisteraar.  Het laatste lied is wonderschoon, maar hartverscheurend. Staat deze Leiermann voor de dood of juist voor een nieuw begin, of beide, is de leven en dood cyclus dan compleet? Die Winterreise zet je aan het denken over leven en dood. Hoe dan ook is het een feit dat Schubert deze liederen in zijn laatste levensjaar componeerde, toen hij al wist dat hij erg ziek was.  Overigens heeft Schubert onwaarschijnlijk veel gecomponeerd, juist in zijn laatste levensfase.

Als ik dit schrijf hoor en beleef ik  de hele cyclus opnieuw en kan niet anders dan een grote pluim op de hoed van Sytse en Steven plaatsen. In één woord een geweldige uitvoering van hoog muzikaal niveau.

Een laatste, maar zeker niet de minste pluim verdient onze museumdirecteur Roland Spek. Hij schilderde een Winterreise landschap die prachtig uit de verf kwam en boven de tafelpiano van prines Sophie kwam te hangen.  De musici en publiek waren er zeer mee verguld.

Dank aan musici, publiek en medewerkers van het muziekmuseum die deze prachtige avond mogelijk maakte.

Annelies Rhebergen
www.geelvinck.nl

Ps. Bij het schrijven van deze mijmering hoorden we dat Sytse opnieuw door griep geveld is. De uitvoering op de 20^stemaart kan daarom niet doorgaan. Samen met Sytse en Steven zoeken we naar een andere datum. U hoort er ongetwijfeld over indien een nieuwe datum is vastgesteld.

 

 

Wenneke Savenije schrijft in De Nieuwe Muze, 17 maart :

Sytse Buwalda zingt Winterreise in Geelvinck Muziek Museum Zutphen
Gehoord: 13/3, Geelvinck Museum Zutphen. Herhaling op een nog nader te bepalen datum dit jaar, wederom in het Geelvinck Museum in Zutphen.

Schuberts Die Winterreise gezongen door een countertenor in maart… dat lijkt een beetje een rare programmering. Maar het liedrecital door zanger Sytse Buwalda en pianist Steven Faber had eigenlijk al op 18 januari j.l. zullen plaatsvinden, ware het niet dat de beroemdste countertenor van Nederland ziek was geworden. Nu kregen de liefhebbers van Schubert en zijn prachtige liederen niet alleen een herkansing, er komt later dit jaar nog een tweede mogelijkheid om Buwalda’s Winterreise in Zutphen bij te wonen. Want ook al regende en stormde het buiten, afgelopen woensdag was het muziekzaaltje in het smaakvol ingerichte patriciërshuis ‘De Wildeman’, waar het in 2016 vanuit Amsterdam naar Zutphen verhuisde Geelvinck Museum is neergestreken, compleet uitverkocht.

Evenals voorheen het Geelvinck Hinlopen Huis aan de Amsterdamse Herengracht 518, een oud bezit van de familie Buisman (ja, die van de koffie) dat op 22 december 2014 nog haar 25 jarige bestaan vierde maar door gebrek aan gelden ten gevolge van de crisis een jaar later het veld moest ruimen, is ook het Geelvinck Museum Zutphen dankzij de niet aflatende inspanningen van initiator en zakelijk leider Jurn Buisman en zijn vrouw Dunya Verwey, inmiddels een succes.

De concerten -en dat zijn er vele- beginnen steeds beter te lopen en het museum ziet er prachtig uit. Bovendien wordt er nauw samengewerkt met het Pianola Museum Amsterdam en binnenkort ook met de Kerkzaal Luthermuseum in de Amsterdamse Wittenberg aan de Nieuwe Keizersgracht 570, waar de Geelvinck Salon een nieuw onderdak gevonden heeft voor haar vele concerten. Op 14 april zingt de Zwitserse sopraan Sabine Wütrich met Daniël Kramer aan de piano er Schumann’s Dichterliebe. Ook beheren Buisman en zijn vrouw de zogenaamde Sweelinck Collectie van historische toetseninstrumenten, ooit opgezet door Rien Hasselaar van het Sweelinck Conservatorium in Amsterdam, die deels in de musea en deels in de Posthoornkerk in Amsterdam gehuisvest is. Een aantal van deze instrumenten wordt veelvuldig ingezet op de concerten van de Geelvinck Salon in beide musea, het Amsterdamse Pianola Museum en het jaarlijkse Geelvinck Pianoforte Festival.

Hoe nu klonk de nog niet volledig herstelde countertenor Sytse Buwalda, die regelmatig even moest kuchen en slokjes water drinken om bij stem te blijven, in de door hem innig geliefde Winterreise van Schubert? Heel bijzonder, niet in de laatste plaats ook omdat zijn begeleider Steven Faber besloten had op een oude tafelpiano uit 1824 te gaan spelen, die ooit aan prinses Sophie, de dochter van de soms in Breda verblijvende Koning Willem III en Anna Paulowna, toebehoorde en dan ook een embleem draagt van het garnizoen van Breda.

Drie jaar na de bouw van dit verfijnde toetsinstrument componeerde Schubert, een jaar voordat hij in 1828 al op 31-jarige leeftijd aan de gevolgen van syfilis zou sterven, zijn aangrijpende liederencyclus op teksten van Wilhelm Müller, waarin een naamloze jongeling eenzaam door het bevroren winterlandschap zwerft om zijn verloren liefde te verwerken.
Hoe intens Buwalda zich verbonden voelt met die verdoolde ziel – die zijn bevroren tranen, het krakende ijs, de krijsende raven, grommende honden en rammelende ketens – al niet meer opvat als manifestaties van de materiële wereld, maar op zoek gaat naar zijn ‘ziel’ in de metafyisische wereld, bleek uit de expressieve manier waarop hij de liederen vertolkte. Buwalda werd de jongeling en de jongeling werd Schubert, die wist dat hij snel zou sterven.

‘…Winterreise is onmiskenbaar een meesterwerk dat in ons gezamenlijk bewustzijn thuishoort naast de literatuur van Shakespeare en Dante, de schilderijen van Van Gogh en Picasso en de romans van de Brontë-zussen en Marcel Proust’, schreef de Britse tenor Ian Bostridge, die een uitermate boeiend boek over Schuberts Winterreise heeft geschreven: ‘Het maakt overal indruk, ook in culturen die in ruimte en tijd ver verwijderd zijn van de omstandigheden waarin de liederen ontstonden: het Wenen in de twintiger jaren van de negentiende eeuw. Ik schrijft deze woorden in Tokio, waar luisteraars net zo gefascineerd naar Winterreise luisteren als in Berlijn, Londen en New York.’

Toch maakte de liederencyclus bij zijn eerste informele uitvoering, toen Schubert zelf de liederen voor zijn vrienden zong met zijn dunne en hoge stem, maar weinig indruk. Pas toen zijn vriend Johann Vogel, destijds een bekende bariton die veel van Schuberts liederen zong, ze ging uitvoeren sloeg Winterreise bij de luisteraars in als een metafysische bom. Om geen enkele andere reden als dat ik opgroeide met een Winterreise die werd gezongen door de diepe baritonstem van Dietrich Fischer-Dieskau, moest ik in Zutphen even wennen aan een alleszins gelegitimeerde versie voor countertenor. Maar dat proces verliep snel, waarna de ontroering toesloeg over de waarachtig doorleefde Winterreise van Buwalda, een groot zanger, die levendig en kleurrijk begeleid werd door Faber op Sophie’s intieme tafelpiano.

Wenneke Savenije

Info:

https://www.geelvinck.nl

https://www.sytsebuwalda.nl/winterreise-schubert/

 

https://www.facebook.com/denieuwemuze/posts/2033541970015849?__tn__=K-R